Sąsiedzki zatarg o stolicę. Wszystko zaczęło się 80 lat temu…

0
1968

W czasach rządów sanacji zapadła decyzja będąca zalążkiem toruńsko-bydgoskiej rywalizacji o miano stolicy województwa. Aspirujące do tej roli miasto znad Brdy rozpoczęło próby zdetronizowania Grodu Kopernika

20 lutego 1935 roku w Warszawie odbyło się posiedzenie Rady Ministrów, która zdecydowała o reformie administracyjnej kraju. Chcąc zatrzeć granice dawnych rozbiorów, postanowiono zmienić nieco kształt województw. Zmiany dotknęły również województwo pomorskie, do którego w 1938 roku z poznańskiego przeniesiono m.in. Bydgoszcz.

Według wprowadzonej w 1919 roku administracji odrodzonego państwa polskiego dawny zabór pruski zajęły województwa poznańskie i pomorskie. Stolicą tego drugiego był Toruń. Niecałe 20 lat później, na krótko przed wojną dołączyła do niego Bydgoszcz, stając się tam największym miastem. Mimo to – ku rozczarowaniu mieszkańców znad Brdy – Toruń wciąż pełnił rolę stolicy. Bydgoszczanie dopięli swego dopiero po wojnie.

Stolicę zmodyfikowanego terytorialnie województwa pomorskiego zlokalizowano wówczas w Bydgoszczy. Miasto było bezwzględne wobec Torunia, przenosząc stamtąd wszystkie urzędy, ważne placówki kulturalne, a nawet medialne. Szczególnie bolesne dla torunian było „odebranie” powstałego w naszym mieście Radia PiK, którego siedziba do dziś znajduje się w Bydgoszczy.

Rozejm mógł przynieść rok 1975. To czas kolejnej wielkiej reformy administracyjnej, na mocy której wprowadzono podział na 49 województw. Wśród nich było bydgoskie i toruńskie. Oba miasta mogły zatem szczycić się mianem stolicy. Po upadku komunizmu Polskę czekało jednak szereg zmian, również tych administracyjnych, czego punktem kulminacyjnym była reforma samorządowa w 1998.

W trakcie prac nad nową koncepcją rozgorzała dyskusja i ponowny spór. Pogodzić miasta próbował polski rząd, proponując włączenie naszego regionu do wielkiego województwa pomorskiego ze stolicą w Gdańsku. Pomysł popierali toruńscy politycy, którzy wyraźnie bali się ponownej supremacji większego sąsiada. Ostatecznie koncepcja nie doczekała się realizacji.

Dalszą część historii zna już z pewnością każdy. Powstało województwo kujawsko-pomorskie, które ma dwie stolice – Bydgoszcz, będąca siedzibą wojewody (stolica administracyjna) i Toruń, gdzie mieści się Urząd Marszałkowski (stolica samorządowa), a więc siedziba Sejmiku Wojewódzkiego.

[poll id=”41″]