Nadszedł w końcu ten wyczekiwany dzień – właśnie dziś w Toruniu rozpoczyna się Międzynarodowy Festiwal Światła Skyway. To plenerowe widowisko co roku przyciąga do naszego miasta tłum ludzi. Z każdą kolejną edycją zaskakuje jeszcze bardziej – oryginalnymi, niezwykłymi i nadzwyczajnymi instalacjami świetlnymi, stworzonymi z wielką wyobraźnią artystów. Jak to się zaczęło i jak edycje zmieniały się z roku na rok? My też jesteśmy ciekawi!
Festiwal organizowany jest w Toruniu nieprzerwanie od 2009 roku. Jego początki wiążą się ze staraniami miasta o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku. Program wydarzenia opiera się na trzech filarach:
- Nauka – sposób realizacji i projekcje festiwalu nawiązują do astronomii i innych nauk ścisłych. Sposób przekazu jest niecodzienny, przystępny, co zachęca i inspiruje do dalszych poszukiwań. Oprócz przyjemności dla zmysłów, uczestnicy wynoszą z festiwalu coś, co pozostaje w pamięci na dłużej.
- Sztuka – element będący dźwignią festiwalu. Sztuka audiowizualna, performance, innowacja w kulturze, sztuka elektryzująca, ciekawa, niespotykana, wpisana w przestrzeń miejską, dostępna na wyciągnięcie ręki. Sztuka jest istotną częścią tradycji miasta, które ma być żyznym gruntem dla rozwoju nowych idei, przestrzenią ekspresji dla artystów.
- Ludzie – „kultura dla wszystkich” – to hasło przyświeca festiwalowi od początku. Bella Skyway Festival to wydarzenie dla wszystkich pokoleń. By zacząć obcować z kulturą, wystarczą chęć i gotowość wyjścia z domu – ten komfort daje niekomercyjny charakter wydarzenia. Ważnym aspektem wydarzenia jest możliwość zaangażowania się w towarzyszące akcje specjalne.
I edycja – 2009r. ARTYŚCI INTERPRETUJĄ NIEBO
Pierwszy festiwal odbył się w dniach 11-16 sierpnia 2009. Obejmował on 14 instalacji świetlnych i artystycznych happeningów, 3 imprezy specjalne, 4 imprezy towarzyszące oraz program edukacyjny, który uzupełniał część artystyczną festiwalu. Uczestnikami towarzyszących festiwalowi wykładów oraz moderowanych spotkań byli naukowcy, teoretycy nauki, kuratorzy i artyści, m.in. historyk nauki Arthur I. Miller, kosmolog Robert Priddey, oraz matematyk i astronom Bernard Carr. Pierwsza edycja Skyway zajęła 6. miejsce w Rankingu Eventów 2009.
Prezentowane instalacje:
- Spadające gwiazdy (Jana Matejkova) – Dziedziniec Planetarium im. Władysława Dziewulskiego
- Mechanika kosmosu (Ocubo) – Kościół Ducha Świętego
- Kosmos (Dominik Smużny & Stefan Kornacki) – Plac Rapackiego
- Świecień(Dariusz Przewięźlikowski, Małgorzata Wojnowska-Sobecka) – Fosa Zamkowa
- Księżyc (Bruno Peinado) – Łuk Cezara
- Dryfujące gwiazdy (Ocubo) – Dziedziniec Ratusza Staromiejskiego
- Firmament (Guerrilla Lighting) – Mury obronne Zespołu Staromiejskiego
- Perseidy – St. Lawrence’s Tears (João Ribeiro) – Ul. Szeroka
- Wirus Świetlny (MOOV) – Ul. Ciasna
II edycja – 2010r. TANIEC GRAWITACJI
Druga edycja festiwalu Skyway miała miejsce w dniach 26-28 sierpnia 2010 roku. Zaprezentowano na niej zestaw instalacji świetlnych nawiązujących do Układu Słonecznego. Pracom artystycznym towarzyszyła seria paneli dyskusyjnych pod hasłem Sztuka i astronomia, a także m.in. specjalna edycja Rowerowej Masy Krytycznej i spektakl teatru ulicznego Astrodrama. Instalacje:
- Słońce (Wiesław Smużny) – Rynek Staromiejski
- Merkury (Dominik Lejman) – Areszt Śledczy w Toruniu
- Wenus (Agata Dworzak-Subocz) – Teatr im. Wilama Horzycy
- Ziemia (Stefan Kornacki + Jerzy Mazzoll + Dominik Smużny) – Ul. Szosa Chełmińska / ul. Szeroka
- Księżyc (Simeon Nelson with Rob Godman + Nick Rothwell) – Collegium Maximum UMK
- Mars (Susana Guardado + Miguel Boneville + Favela Chic) – Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
- Ceres (Tomasz Cebo + Łukasz Milewski) – Szkoła Podstawowa nr 1
- Jowisz (Dorota Kraft) – Fosa Zamkowa
- Saturn (Nuno Maya + Carole Purnelle) – Ruiny zamku krzyżackiego
- Uran (Joachim Sługocki) – Teatr Baj Pomorski
- Neptun (Miguel Soares/António Contador) – Dawny posterunek policji, ul. Kujota
- Pluton (Marcin Chyliński) – Osiedle Na Skarpie, ul. Malinowskiego 3
- Planetoidy (Stowarzyszenie Bydgoskie Przedmieście) – Wydział Matematyki i Informatyki UMK
- Kometa (Katarzyna Malejka (Instytut B61)) – Dawny posterunek policji, ul. Kujota
- Astrodrama (Radosław Smużny) – Ul. Chełmińska, Rynek Staromiejski, ul. Szeroka, ul. Pod Krzywą Wieżą
- Haumea (Gwiezdny Spacer) (Centrum Astronomii UMK) – Centrum Astronomii UMK
- Fireshow (Lombelico del Mondo) – Staw Komtura
III edycja – 2011r. RZUĆMY ŚWIATŁO NA ŻYWIOŁY
Kolejny festiwal Skyway odbył się w dniach 9-13 sierpnia 2011 roku. Jego wiodącym hasłem było „Rzućmy światło na Żywioły”. Instalacje nawiązywały tematycznie do koncepcji pięciu żywiołów (łącznie z eterem). Imprezami towarzyszącymi były m.in. warsztaty muzyczne, dyskusja panelowa „O inspiracji sztuki nauką”, oraz Projekt LuLu – cykl koncertów m.in. Mariusza Lubomskiego, L.U.C-a, Czesława Mozila. Instalacje:
- Helios (Limelight) – Collegium Maximum UMK
- Platonic Spin (Nathaniel Rackowe) – Plac Rapackiego
- Parallels (Pavel Korbička) – Fontanna Cosmopolis
- Video-mural (Dominik Lejman) – Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
- Akwarium (Nuno Maya & Carole Purnelle) – Teatr im. Wilama Horzycy
- Ściana (Katarzyna Malejka) – Ruiny kościoła dominikanów
- Hartmann’s Grid (Leonardo Meigas) – Rynek Nowomiejski
- Mapping 3D (Epicko) – Teatr Baj Pomorski
- El Sol (Het Pakt) – Fosa zamkowa
- Czerwona ściana (Xavier de Richemont) – Brama Klasztorna
- Plenum (Simeon Nelson) – Kościół Ducha Świętego
IV edycja – 2012r. NARODZINY GWIAZDY
Czwarta edycja festiwalu odbyła się w dniach 21-25 sierpnia 2012 roku. Hasłem przewodnim były „Narodziny gwiazdy”, a instalacje artystyczne dotyczyły gwiazd jako obiektów astronomiwcznych oraz poetyckich. Wśród imprez towarzyszących wyróżnił się cykl koncertów Lulu, podczas którego wystąpili Mariusz Lubomski, Katarzyna Groniec, Maja Kleszcz & IncarNations, June oraz Renata Przemyk Acoustic Trio. Festiwalowi towarzyszył również koncert Voices of the Cosmos zorganizowany przez Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu oraz Świetlna Rowerowa Masa Krytyczna. Instalacje:
- Luminarium Exxopolis (Architects of Air) – Błonia Nadwiślańskie
- Fuleren (Centrum Nowoczesności „Młyn Wiedzy” w Toruniu) – Fosa Zamkowa
- Pozytywna Partyzantka Świetlna (Energizer) – Dom Harcerza, Rynek Staromiejski
- Duck Soap pozytywnie oświetla Energizer (Het Pakt) – Dolina Marzeń
- Wagga, Wagga (Jana Matejkova) – Piernikowe Miasteczko
- Trzymając Zachód Słońca (André Banha) – ulica Ciasna
- Atsara (Audrey Rocher & Roland Devocelle) – Hotel Bulwar
- Widziadło Świetlne (Bartosz Gryczka) – Łuk Cezara
- Droga Mleczna (Tomasz Wlaźlak) – park przy pl. Rapackiego
- Gwiazdy (Limelight) – Collegium Maximum UMK
- Narodziny Gwiazdy (Skakala) – Sąd Okręgowy, ul. Piekary 51
- City on Move (City on Move) – Teatr im. Wilama Horzycy
V edycja – 2013r. DZIEWIĄTA PLANETA
Festiwal w 2013 roku rozpoczął się 17 września i potrwał do 21 września. Motto wydarzenia to „Dziewiąta planeta. Niemożliwe krajobrazy. Niesamowite światy”. Festiwalowi towarzyszyły cztery akcje specjalne: cykl koncertów LuLu, akcja „Zobaczyć ukryte”, Świetlna Rowerowa Masa Krytyczna oraz spektakl „Marionetka — kosmiczna tajemnica” w Teatrze „Baj Pomorski”.
- Katedra (Ruiny Kościoła Podominikańskiego)
- Obserwatorzy (Urząd Marszałkowski)
- Drzewa (Park przy pl. Rapackiego)
- Khôra (Collegium Maximum)
- Niemożliwe krajobrazy, niesamowite światy – Kościół św. Ducha
- Świetlne maski Bwindi – Dziedziniec Ratusza Staromiejskiego
- Pop Opera – Pałac Dąmbskich
- Albero – ulica Podmurna, okolice Bramy Mostowej
- Ścieżka oświeconych – ulica Ciasna
- Iluminacje-Integracje – Ruiny Zamku Krzyżackiego
- Czerwona Czarodziejka – Teatr „Baj Pomorski”
VI edycja – 2014 r. DOTKNĄĆ HORYZONTU, DOŚWIADCZYĆ NIESKOŃCZONOŚCI
Ta edycja odbyła się pod hasłem „Dotknąć horyzontu, doświadczyć nieskończoności”. Trwała od 26-30 sierpnia. Toruń za pomocą sztuki światła zamienił się w wielkie eksperymentalne laboratorium. Prezentowane instalacje stały się maszynami czasu, które zabrały widzów w podróż, podczas której zostali zawieszeni w czasoprzestrzeni. Program festiwalu został podzielony na trzy części:
- BEZMIAR MIASTA (Immen(c)ity) — konstrukcje powstałe na potrzebę chwili, które wejdą w dialog z istniejącą architekturą Starego Miasta. Efemeryczne budowle na pięć dni wtopią się w miejski krajobraz, przełamując jego utartą percepcję.
- KINOWE KRAJOBRAZY (Cinematic procedures) — fasady budynków zamienią się w kinowe ekrany, zmieniąjąc nie do poznania dobrze znane powierzchnie. Nowoczesne mappingi 3D prezentowane będą obok wideoinstalacji przygotowanych na mniejszą skalę.
- PERCEPCYJNE SZTUCZKI (Perceptual tricks) — artystyczne interwencje w tkankę miejską, które niosą w sobie zagadkę. Czy to co widzimy istnieje naprawdę?
- Galeria Galaktyka – Ulica Szeroka
- Nexus – Urząd Marszałkowski
- Trop telewizyjny – Teatr im. Wilama Horzycy
- Fosfor 360 wersja B – Ruiny Podominikańskie
- Podobizna – Collegium Maximum UMK
- Glob – Park przy pl. Rapackiego
- Pozwól, aby natura była Twoją energią – Park przy pl. Rapackiego
- Droga – Park przy pl. Rapackiego
- Rosa Winkel – Dolina Marzeń
- Miejska dżungla – Dolina Marzeń
- Jakie to brzydkie! – Rynek Nowomiejski
- Lekko-Lepka – Dwór Mieszczański
- Pod jedną gwiazdką – Ulica Pod Krzywą Wieżą
- Dom o dwojgu drzwi – Krzywa Wieża
Bella Skyway Festiwal cieszy się ogromną popularnością. By obejrzeć zjawiskowe instalacje, do Torunia przyjeżdżają turyści nie tylko z Polski, ale i z innych krajów. Jak będzie tym razem? Przekonamy się już dziś! SKYWAY CZAS ZACZĄĆ!
