Grupa toruńskich prawników, socjologów i działaczy społecznych wyszła z inicjatywą projektu obywatelskiego polegającego na monitorowaniu rozpraw sądowych. Efektem tego jest fundacja Court Watch Polska, dzięki której w sądach ma zapanować rzetelność
Fundacja postawiła sobie konkretny cel – naprawa sprawiedliwości w sądach. Dla nich sprawiedliwe traktowanie obywateli ma wielkie znaczenie. Ponadto może mieć to bardzo istotny wpływ na budowanie autorytetu trzeciej władzy. Tym bardziej, że w Polsce poziom zaufania obywateli wobec władzy jest wciąż niski.
– Fundacja Court Watch Polska została założona w Toruniu przez prawników, socjologów, działaczy społecznych, którzy chcieli zmienić działanie sądów w sposób pozytywny, oddolny – powiedział Bartosz Pilitowski, prezes Fundacji. – Nie poprzez zmianę przepisów, ale poprzez obserwacje rozpraw, rozmowy z sędziami i zbliżenie obywateli z sędziami. Dla przykładu – po naszych publikacjach i raportach zwracających uwagę na to, że osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich mogą nie widzieć, w jaki sposób można się dostać do budynku Sądu Rejonowego na ulicy Fosa Staromiejska, sąd zainstalował tabliczkę na fasadzie budynku z informacją o tym, że takie wejście znajduje się po drugiej stronie.
Głównym sposobem realizacji projektu jest monitorowanie pracy sądów przez zwykłych obywateli. Biorą oni udział w rozprawach, lecz nie stają po żadnej stronie. Ich zadaniem jest obserwowanie przebiegu rozprawy ze szczególnym uwzględnieniem pracy sędziów i innych pracowników sądu. Następnie takie osoby przekazują Fundacji wyniki swoich obserwacji, co później stanowi podstawę przygotowywanych raportów.
– Fundacja Court Watch Polska powstała po to, aby prowadzić obywatelski monitoring sądów – dodaje Pilitowski. – Dzięki nam tysiące osób w Polsce nie są same na rozprawie, kiedy to waży się ważna dla nich sprawa i są zdenerwowani o jej wynik. Nasi obserwatorzy odnotowują sposób prowadzenia sprawy przez sędziego oraz sposób traktowania stron. Dzięki nam zmniejszyło się zjawisko dopuszczania prokuratorów do sali rozpraw poza czasem rozprawy. Dzięki nam sędziowie wiedzą na co zwracać uwagę, aby strony rozpraw rzeczywiście doświadczały sprawiedliwości w sądach.
Projekt Obywatelski Monitoring Sądów został nawet nagrodzony przez kapitułę Nagrody Prezydenta RP „Dla Dobra Wspólnego” i znalazł się w gronie trójki nominowanych w kategorii „Dzieło – przedsięwzięcie, projekt”.
– Jesteśmy bardzo dumni z tego, że Kapituła Nagrody Prezydenta RP doceniła pracę setek, a nawet tysięcy wolontariuszy, którzy angażują się kontrolę tego, jak działa władza sądownicza – kończy nasz rozmówca. – Chcą się sami przekonać, jak działają sądy w Polsce. Cieszymy się, że takie wyróżnienie nas spotkało, ale przede wszystkim to zasługa naszych wolontariuszy, którzy nam pomagają.
O tym jak zostać obserwatorem, a także więcej szczegółów obywatelskiego projektu Monitoring Sądów przeczytamy tutaj.
