W maju maturzyści zmierzą się z egzaminem dojrzałości. Obowiązkowo muszą przystąpić do części ustnej z języka polskiego. Od tego roku prezentacja, którą uczniowie tworzyli zostanie zastąpiona egzaminem, podczas którego losuje się pytanie i odpowiada na nie przed komisją. Czy licealiści sobie poradzą?
Jeszcze w zeszłym roku maturzyści mogli napisać prezentację na wybrany temat. Podczas egzaminu przedstawiali swoje stanowisko i bronili przed egzaminatorami postawionej tezy. Rok szkolny 2014/2015 przyniósł zmiany i już za kilka dni matura ustna sprawdzi tylko teoretyczną wiedzę z języka polskiego.
CKE wyjaśnia
Nowa formuła egzaminu ustnego składa się z trzech części: przygotowania, wypowiedzi monologowej oraz rozmowy
z zespołem oceniającym.
– Egzamin maturalny z języka polskiego w części ustnej sprawdza umiejętność tworzenia wypowiedzi na określony temat, zgodnej z zasadami poprawności językowej, logiki i retoryki. Inspiracją do wypowiedzi jest tekst kultury – relacjonuje dr Wioletta Kozak, Kierownik Zespołu Matur oraz koordynator merytoryczny Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Zdający losuje zadanie egzaminacyjne zawierające tekst literacki, ikoniczny lub popularnonaukowy oraz odnoszące się do niego polecenie. Na przygotowanie wypowiedzi przeznaczonych jest 15 minut. Następnie maturzysta przez około 10 minut wygłasza wypowiedź monologową na dany temat, a po tym prowadzi dyskusję z komisją.
– Rozmowa może dotyczyć jedynie treści związanych z problemem określonym w zadaniu. Członkowie zespołu mają możliwość poprosić o dodatkowe wyjaśnienia, zachęcać do pogłębienia wybranych aspektów wypowiedzi – dodaje Wioletta Kozak.
Przerażenie maturzystów
Maturzyści uczyli się na lekcjach polskiego analizy tekstów literackich. Zajmowali się interpretacją wierszy, dokonywali też selekcji wiedzy do danych motywów. Muszą kojarzyć fakty i dobierać odpowiednie argumenty do swojego stanowiska.
– Matura ustna jest dla mnie stresująca dlatego, że muszę wystąpić przed komisją egzaminacyjną. Jednak moja największa obawa dotyczy samego egzaminu. Przygotowywałam się do niego przez 3 lata, ale nie wiem jaki temat mi się trafi – mówi Marta, absolwentka IV Liceum Ogólnokształcącego w Toruniu.
Stara matura ustna pozwalała skupić się na jednym temacie. Maturzysta dużo wcześniej wybierał obszar wiedzy
i pracował nad prezentacją przez wiele miesięcy. Teraz uczniowie nie wiedzą jaki wątek wylosują
– Boję się, że wylosuję taki dział, którego nie przerobiłem, albo nie pamiętam z lekcji polskiego. Poprzednie roczniki miały łatwiej. Pisały tylko pracę i musiały być ekspertem w tym jednym temacie.
My musimy wiedzieć wszystko ze szkoły średniej, a nawet z gimnazjum – powiedział Mateusz, tegoroczny maturzysta z X Liceum Ogólnokształcącego.
Czy na pewno lepsze jest wrogiem dobrego?
Nie wszyscy jednak obawiają się nowej matury. Wiele osób twierdzi, że ta zmusi maturzystów do myślenia,
a wcześniejszy twór tylko rozleniwiał zdających
– Jestem w technikum, więc w tym roku zdaję starą maturę. Uważam, że lepszy jest nowy egzamin ustny, ponieważ uczy myślenia, a nie uczenia się tekstu na pamięć – powiedziała Aleksandra, absolwentka Zespołu Szkół Inżynierii Środowiska w Toruniu.
Prezentacja, która miała rozwijać kreatywność uczniów skutkowała faktem, że słabsi uczniowie po prostu zlecali komuś jej przygotowanie. Potem uczyli się tekstu na pamięć, by bez problemu zdać egzamin. Takim rozwiązaniem cieszyć się będą jeszcze dwa roczniki maturzystów – ’94 i ’95.
– Zdawałam maturę za czasów kiedy pisało się prezentację. Jestem świadoma, że wiele osób zlecało pisanie pracy komuś innemu, potem uczyło się jej na pamięć i broniło przed komisją. To na pewno spłycało myślenie, ale po co się było wysilać skoro wyniki z matury ustnej nie liczyły się do rekrutacji na studia – wspomina Paulina, studentka Administracji na UMK.
Dla pozostałych roczników przygotowano zupełnie nową formułę egzaminu. W związku z tym ważne było, aby maturzyści mogli wcześniej się z nim zaznajomić.
– Obawiam się matury, jednak w szkole mieliśmy sporo próbnych egzaminów. Dlatego wierzę, że zdam bez problemu. Przerobiliśmy różne tematy – mówi Klaudia, absolwentka VI Liceum Ogólnokształcącego im. Zesłańców Sybiru.
Przygotowanie do egzaminu
Absolwenci szkół średnich przygotowywali się do egzaminu dojrzałości od początku swojej przygody z edukacją. Matura ustna z języka polskiego obejmuje też materiał przerabiany w gimnazjum. Dlatego powtórki kierują też do lektur omawianych kilka lat wcześniej.
– Przygotowanie do matury to proces, trwający trzy lata. Zaczynaliśmy od zadań, które uczniowie wykonywali
w domu. Potem były ćwiczenia cząstkowe, przez cały okres zwiększaliśmy samodzielność maturzystów – powiedziała Małgorzata Gumowska, nauczycielka języka polskiego w klasie medialnej V Liceum Ogólnokształcącego w Toruniu.
V LO wyszło naprzeciw wszystkim stresującym się maturą ustną i stworzyło serwis internetowy „Teksty kultury do matury”. To strona przeznaczona przede wszystkim dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Zawiera bazę motywów wraz z przykładami tekstów kultury. Zgodnie z nową podstawą programową, zbiór obejmuje dzieła literackie, film, muzykę, malarstwo, teatr, rzeźbę czy plakat. Fanpage na Facebooku polubiło już ponad 34 tysiące osób.
Uczniowie zapoznawali się z przykładowymi zadaniami, które mogą pojawić się na egzaminie ustnym. Ważnym było, aby nauczyli się składać poprawne językowo oraz stylistycznie wypowiedzi, od których zależy ocena matury.
– Maturzyści przez cały okres liceum mieli do czynienia z nową formułą egzaminu. Wyświetlane były im zadania, przed całą klasą wygłaszali też swoje stanowiska. Jednak najważniejsza część przygotowań to przeprowadzenie symulacji matury ustnej dla każdego ucznia. Młodzież spotkała się z rygorami maturalnymi – dodaje Małgorzata Gumowska.
Tylko spokój może nas uratować!
Do rozpoczęcia matur zostało jeszcze kilka dni. To czas na ostatnie powtórki i przygotowanie się do poszczególnych części egzaminu. Jak podaje Centralna Komisja Egzaminacyjna na przeprowadzenie matury ustnej z języka polskiego będzie czas od 11 do 23 maja.
– Matura ustna to często trauma dlatego, że większość uczniów nie jest psychicznie przygotowanych do wystąpień publicznych. Dla maturzystów mam radę, by przede wszystkim dali sobie czas na przygotowanie, pozwolili na treningi ustne przed lustrem, może przed kimś z rodziny – radzi Katarzyna Dadok, prezes organizacji Toastmasters, która uczy komunikacji bez stresu.
Mówią, że matura to jeden z najważniejszych egzaminów w życiu. Co zatem zrobić, żeby przeżyć w spokoju ten dzień?
– Jedyne co możecie zrobić to wyspać się, zjeść dobre śniadanie i już w dzień samej matury nie uczyć się, a odprężyć umysł. Można włączyć dobrą muzykę, pooddychać głęboko i trochę zrelaksować. Odprężone ciało i umysł nie potrafią się stresować! – dodaje Katarzyna Dadok.
Czy taka formuła egzaminu wyjdzie wszystkim na dobre zobaczymy pod koniec maja. Wszystkim maturzystom życzymy powodzenia!
